Mensenrechten In Tsjetsjenië worden leden van de lhbt-gemeenschap ontvoerd, gemarteld en vermoord. Alleen wereldwijde aandacht kan hen redden, zegt Aleksandr Skorobogatov.

De video is opgenomen door een 22-jarige Tsjetsjeense vrouw, die wordt mishandeld vanwege haar seksuele geaardheid. „Vandaag, op 6 juni 2021, heb ik, Taramova Khalimat Ayubovna, vrijwillig het huis verlaten, op de vlucht voor voortdurende mishandelingen en bedreigingen. Geef me alsjeblieft niet aan op de federale lijst van gezochte personen, geef geen informatie over mijn verblijfplaats. Het brengt mijn leven in gevaar.”
Aleksandr Skorobogatov is schrijver.

Op de hotline van het Russische lhbt-netwerk heeft ze een gedetailleerder bericht achtergelaten. „Ik ben onder dwang getrouwd. Mijn telefoon wordt voortdurend gecheckt. Ik ben in gevaar. Mijn vader werd meegenomen naar het politiekantoor waar hij werd bedreigd. Als hij me niet in bedwang kan houden, zullen ze ons vernietigen. Ik mag geen contact meer hebben met de vrouw met wie ik samen ben. Ze is net in Grozny aangekomen. We willen samen vluchten, als er ergens een soort toevluchtsoord voor ons is. We hebben de middelen om zelf een appartement te huren. Mijn paspoort is afgepakt.”
In een interview, afgenomen kort na haar ontsnapping vertelt Khalimat dat haar ouders en echtgenoot haar mishandelden en dat ze haar verhinderden een echtscheiding aan te vragen. Dat ze haar sloegen, en voortdurend dreigden haar terug te halen en te vermoorden als ze zou weglopen.

Desalniettemin vluchtten Khalimat en haar vriendin, de 26-jarige Anna Manylova naar Makhachkala, de hoofdstad van buurrepubliek Dagestan, waar ze werden ondergebracht in een opvanghuis voor slachtoffers van huiselijk geweld.
Op de avond van 10 juni viel de politie het opvanghuis binnen. Khalimat rende het balkon op; ze dreigde te springen als ze haar terug naar Tsjetsjenië zouden brengen. Khalimat werd aangehouden en in een politieauto gedwongen. Terwijl ze over het asfalt werd gesleept, schreeuwde en verzette ze zich, aldus ooggetuigen. Kort daarop werd ze naar Tsjetsjenië, een autonome republiek van de Russische Federatie, teruggestuurd.

Een paar dagen was er geen nieuws over haar lot – tot minister Akhmet Dudaev (Nationaal Beleid, Buitenlandse Betrekkingen, Pers en Informatie) op een lokale televisiezender een verklaring aflegde. De Tsjetsjeense politie had, zo zei hij, Khalimat bevrijd. „Ze was ontvoerd door de vijfde colonne, die had geprobeerd hun verachtelijke doelen te bereiken. De initiatiefnemers van deze provocatie proberen het Tsjetsjeense volk bepaalde etiketten op te plakken. Er worden pogingen ondernomen om ons bepaalde minderheden toe te schrijven, die in de Tsjetsjeense republiek in principe niet kunnen bestaan en nooit hebben bestaan.”

Tegelijkertijd verklaarde de Tsjetsjeense commissaris voor de mensenrechten Nurdi Nukhazhiev, die zei Khalimat persoonlijk te hebben gesproken, dat hij haar in een geweldige gemoedstoestand had aangetroffen. Voor de context: ooit verklaarde zijn collega-lid van de Tsjetsjeense Mensenrechtenraad Kheda Saratova, dat „het hele rechtssysteem met begrip zal reageren” op een moord op een homoseksueel, en dat zij, mocht zij zelf een dergelijke melding krijgen, die dan zelfs niet zou bekijken.

Ik twijfel er niet aan dat de hele officiële versie van de gebeurtenissen rond Khalimat van A tot Z is gelogen. En ik vrees voor het lot van de jonge vrouw.

Massaal ontvoerd en gemarteld

De onafhankelijke Russische krant Novaya Gazeta publiceerde in 2017 een eerste groot onderzoek naar de massale ontvoeringen en martelingen van en moorden op leden van de lhbt-gemeenschap in Tsjetsjenië. Daarin maakte de auteur melding van de ontvoering van meer dan honderd, van homoseksualiteit ‘verdachte’ mannen. Die cijfers werden onder meer, anoniem, bevestigd door Tsjetsjeense politieagenten. Minstens drie van de ontvoerde mannen werden geëxecuteerd. En dan hebben we het alleen nog maar over de slachtoffers van de éérste golf van vervolgingen van de lhbt-gemeenschap.
Russische rechters hebben de misdaden in dit onderzoek en in de daaropvolgende die door Novaya Gazeta beschreven zijn en op internationaal niveau bevestigd en alom veroordeeld, nooit onderzocht. Terwijl het gaat om de meest ernstige misdaden, brute martelingen en buitengerechtelijke executies van vele onschuldige mensen. Russische journalisten en de media die erover berichten, worden bedreigd.

De strafpraktijken tegen leden van de lhbt-gemeenschap gaan tot op de dag van vandaag door. Op 4 februari 2021 werden twee jonge Tsjetsjenen, Salekh Magamadov en zijn 17-jarige vriend Ismail Isaev, door politieagenten ontvoerd. Dat gebeurde in Nizjni Novgorod, een stad buiten de grenzen van de Tsjetsjeense Republiek. De jonge mannen hadden er tijdelijk onderdak gevonden via dezelfde organisatie die had geprobeerd Khalimat te helpen. Na hun arrestatie werden de mannen naar Tsjetsjenië teruggebracht waar ze, na te zijn gemarteld, bekenden terroristen te hebben geholpen. Hun familie werd onder druk gezet om eremoorden te plegen en zo de zogenaamde schaamte van de clan weg te vegen.
Dit is hoe familieleden mannen doden die de ‘eretradities’ hebben geschonden. Dit is hoe vaders en broers hun vrouwen en zussen vermoorden die de familie hebben ‘beschaamd’, bijvoorbeeld door aan hun man te ontsnappen.

Ik respecteer het recht van elk volk om volgens zijn tradities, gebruiken en cultuur te leven. Ik respecteer de tradities, gebruiken en cultuur van de trotse, moedige mensen van het lankmoedige Tsjetsjenië. Maar geen enkele traditie of cultuur rechtvaardigt geweld, martelingen en buitengerechtelijke executies van onschuldige en weerloze mensen. Bovendien maakt Tsjetsjenië deel uit van Rusland, dat zichzelf niet alleen als integraal onderdeel van Europa beschouwt, maar dat ooit ook was, vóór het in handen kwam van de megamaffia onder leiding van Vladimir Poetin.

Ruchtbaarheid

Khalimat wordt niet gered. De gebeurtenis is te kleinschalig voor de internationale gemeenschap om in te grijpen. En dat is te betreuren. Alleen ruchtbaarheid kan Khalimat nog helpen. We moeten, zowel in Rusland als daarbuiten, zo veel mogelijk mensen mobiliseren om over haar te praten – en niet alleen over haar, maar ook over het tragische lot van zo vele anderen in Tsjetsjenië die dagelijks worden onderworpen aan martelingen en executies, enkel en alleen op basis van verdenkingen, vermoedens van hun ‘niet-traditionele’ seksuele geaardheid, en die worden vervolgd op een schaal die enkel te vergelijken is met de omvang van de vervolging van homo’s in nazi-Duitsland.

Daar kunnen we niet mee wachten.

Bron: www.nrc.nl